Perşembe, Ekim 3, 2024
Ana SayfaGenel BiyolojiEvrenin En Küçük Fabrikaları

Evrenin En Küçük Fabrikaları

Evrenin En Küçük Fabrikaları

Tüm varlığımızın anlamı olan hücre. Robert Hooke tarafından keşfedildi. Daha eskiden hücre olarak tayin edilecek herhangi bir bilgi olmadığı için tüm canlıların tıpkı bitkiler gibi tohumla çoğaldığı ve varlığını da bununla devam ettirdiği düşünülüyordu. Robert Hooke cam şişe mikroskobundan gördüğü şey ölü mantar hücresinin hücre duvarı idi. Hooke ise gördüğü şeye hücre(cellula) adını verdi. İçi boş odacıklar olarak tanımladı. İlerleyen yıllarda aslında içinin boş olmadığı ve canlılık için en elzem olayların bu küçük birimlerin içinde gerçekleştiği anlaşıldı. 1858 yılında Alman patolog Rudolf Virchow bilinen(o dönemler) tüm canlıların hücrelerden meydana geldiğini önerdi. Bu şekilde hücrenin temel ispatı evrimsel bir sürece girdi ve her geçen yıllarda gelişmeye devam ederek bugünki haline ulaştı.

Hücreler tüm varoluşumuzun geçmişin bugünün ve geleceğin sırlarını barındırmaktadır. Birbiriyle akraba canlıların tespiti sonrası bu canlıların ortak özellikleri kıyaslandığında aslında herşeyin hücresel boyutta olduğu anlaşılmaktadır. Canlıların varlıklarını her ne olursa olsun devam ettirebilmek için üremek/çoğalmak zorundadır. Tüm canlıların ortak genlerinin olduğunu biliyor muydunuz? Evet canlı dediğimiz her varlığın aslında ortak genleri bulunmaktadır. Mesela her canlı kendi atpsini(hücresel enerji dönüşüm birimi) kendi üretmek zorundadır. Bu yüzden atp üretim yolağına sahip olmak zorundadır. Örneğin nnr tüm canlılar için ortaktır. Bu gen nad proteinini üreten bir yapıdır. Yine buna benzer 300 civarı ortak genlerin olduğunu söylemek mümkündür. Gen demişken bilindiği üzere insan için 3.2 milyar baz çiftinden söz edilmektedir. Ortalama 20 bin gen ve 120 bin civarı birbirinden farklı protein. Ve 23 takım kromozom. Sayılar büyük ifadelere sahip değildir. İnsan sadece bu sayılardan ibaret değildir. Gizemli birçok şey vardır. Henüz keşfedilmemiş. Ancak insan genom projesi büyük bir atılım yaparak insan karyotipini(gen haritası) ortaya çıkarmıştır. Bugün spesifik bir hastalığın tedavisinde bu haritadaki ilgili yere bakarak spesifik gen tamir mekanizmaları üretmeye çalışıyoruz. Bunun en bilineni 2012 yılında Jennifer Duadna ve ekibi gen kesebilen ve kestiği yeri tamir edebilen bir mekanizma geliştirdiler. Bu sisteme CRISPR CAS-9 adını verdiler. Bugün bu yöntem geliştirilmeye devam edilerek spesifik hastalıkların tedavisinde önemli rol oynuyor.

Canlılık 1.5 milyar yıldır varlığını sürdürmeye devam ediyor. Optimum koşullar devam ettiği sürece davam ettirmeye de devam edecek gibi görünüyor. Bilinen evrendeki henüz bildiğimiz tek yerleşik canlılık hala gezegenimizde olduğu için dünya yaşamın merkezi kabul ediliyor. Ancak dünyanın dışında yaşam tespit çalışmaları devam ediyor ki olmaması içinde bir sebep yoktur. Evreni algılamak için en küçük şeyi algılamakla başlamak gerekiyor ki elimizdeki kısıtlı bilgilerle bile en küçük şeyin bile bir evreni temsil ettiğini söylememiz pekte yanlış olmaz. Yayınımızı bir dörtlükle tamamlayabiliriz.

Alem sığar bir toz zerresinin içine

Sırları gizlenir görünmez biçimde

İlimle bilimle aydınlanır gelecek

Tüm bilinmezler onunla keşfedilecek

1genetikci
1genetikci
Nevşehir Hacıbektaş Veli Üniversitesi 14-20 Deniz kaplumbağaları araştırıcısı, koruma gönüllüsü Uzman araştırmacı moleküler biyolog
RELATED ARTICLES

Önerilenler

Son Yorumlar