Yazar: Emil Valiyev, Bakü Devlet Üniversitesi Biyoloji bölümü 3.sınıf öğrencisi
Anahtar Kelimeler: Troponin, C-reaktif protein, Kreatinin fosfokinaz, Albümin, Akut koroner sendrom
Kardiyak biyobelirteçler, kalp hasar gördüğünde veya strese girdiğinde kana salınan maddelerdir. Bu biyobelirteçlerin ölçümü, akut koroner sendrom (ACS), kalp iskemisi ve kalbe yetersiz kan akışından kaynaklanan hastalıkların teşhisine yardımcı olmak için kullanılır. Kardiyak biyobelirteç testleri, kişinin bu hastalıklara yakalanma riskini belirlemek veya ACS ve kalp iskemisi şüphesi olan bir hastayı izlemek ve yönetmek için kullanılabilir. Kardiyak biyobelirteçler şunlardır:
• Troponin I – Troponin salgılayan tek organ kalptir. Kalp krizinden sonra kan seviyeleri 12 saate kadar yükselebilir.
• Yüksek hassasiyetli troponin – Bu test, aynı proteinin standart teste göre daha düşük seviyelerini tespit eder. Testin bu versiyonu daha hassastır, dolayısıyla sonuçları daha hızlı verir ve ACS’nin standart testten daha erken tespit edilmesine yardımcı olabilir.
• Kreatinin fosfokinaz (CPK) ve miyoglobin (MB) – kalp kası hücrelerinde bulunur. Kalp krizi sırasında kandaki miktar artar. Miyoglobin oksijen depolayan bir proteindir. Erken tanıyı sağlamak için bazen troponin ile birlikte yapılır.
• İskemi-modifiye albümin (IMA)- Kan seviyeleri düşük olduğunda, kalp yetmezliği gibi çeşitli kalp hastalıklarının habercisidir
• Peptitler kalp yetmezliğinin göstergesidir. Natriüretik peptitler (NP) laboratuvarda test edilebilir. A-, B- veya C tipi atriyal natriüretik peptid (ANP, BNP veya CNP) veya N-terminal proBNP (NT-proBNP) için testler yapılabilir.
• C-reaktif protein (CRP), homosistein ve çözünür CD40 ligandı kalp iltihabını, muhtemelen aterosklerozu gösterir. Çalışmalar, yüksek CRP düzeylerinin miyokard enfarktüsü, felç, periferik damar hastalığı ve ani kalp ölümü tanısında yardımcı olduğunu göstermektedir.