12. Sınıf Quiz

Frederick Griffith, 1928 yılında yaptığı ünlü deneyinde, Streptococcus pneumoniae bakterisinin iki farklı türünü kullanmıştır. Bu bakterilerden biri, kapsüllü (hastalık yapıcı) ve diğeri ise kapsülsüz (zararsız) türdür. Griffith, önce ısıtılarak öldürülmüş kapsüllü (hastalık yapıcı) bakterilerle sağlıklı, kapsülsüz bakterileri birleştirmiştir. Sonuç olarak, sağlıklı bakteriler hastalık yapıcı hale gelmiş ve ölümcül bir enfeksiyon oluşturmuştur. Bu deneyin sonucunda, bakterilerin, dışarıdan aldıkları genetik materyali kalıcı olarak bünyelerine alarak hastalık yapıcı özellik kazanabileceği gözlemlenmiştir. Bu deneyin amacı nedir ve hangi bilimsel keşfi doğrulamaktadır?

James Watson ve Francis Crick, 1953 yılında DNA’nın çift sarmal yapısını keşfederek genetik bilgilere nasıl aktarıldığını ve genetik şifrenin nasıl çözülmesi gerektiğini ortaya koymuşlardır. Bu keşif, DNA'nın moleküler yapısının anlaşılmasını sağlamış ve genetik bilginin aktarılması sürecini açıklığa kavuşturmuştur. Watson ve Crick'in DNA'nın çift sarmal yapısına ulaşmalarında önemli bir katkı sağlayan, X-ışını kristalografisi kullanarak DNA'nın yapısını belirleyen bilim insanı ise Rosalind Franklin'dir. Bu buluşun bilimsel açıdan önemi nedir ve DNA'nın çift sarmal yapısının genetik bilgi aktarımındaki rolünü açıklayınız.

Oswald Avery ve arkadaşları, 1944 yılında yaptıkları deneyle, genetik materyalin hangi molekül olduğunu belirlemek için önemli bir adım atmışlardır. Deneyde Streptococcus pneumoniae bakterilerinin S tipi (hastalık yapıcı) ve R tipi (zararsız) türleri kullanılmıştır. Avery, ısı ile öldürülmüş S tipi bakterilerden alınan genetik materyali, R tipi bakterilere aktarmış ve R tipi bakterilerin hastalık yapıcı hale geldiğini gözlemlemiştir. Avery'nin amacı, genetik materyalin ne olduğunu belirlemekti. Bu deneyde, DNA ve diğer moleküllerin rolü incelenmiş ve genetik materyalin yalnızca DNA olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Avery’nin deneyi sonucunda, genetik materyalin DNA olduğunu kanıtlamak için kullanılan yöntemler ve bulgular hakkında aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

DNA'nın kendini eşlemesi, yarı korunumlu modelde gerçekleşir. Bu modelde, her iki yeni DNA molekülü, bir eski ve bir yeni zincirden oluşur. Replikasyon süreci sırasında, DNA polimeraz enzimi, eski DNA ipliklerini kullanarak yeni iplikler sentezler. Bu süreçte, DNA'nın iki ipliği birbirinden ayrılır ve her iplik, yeni bir iplik oluşturmak için kalıp görevi görür. Helikaz enzimi, DNA'nın çift sarmal yapısını açarak replikasyonun başlatılmasını sağlar. Ligaz enzimi ise yeni sentezlenen ipliklerin arasında fosfodiester bağlarını oluşturarak, DNA'nın tam ve düzgün bir şekilde yeniden birleşmesini sağlar. Yarı korunumlu replikasyon modeli ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

DNA ve RNA, hücrelerdeki genetik bilgiyi taşıyan iki önemli moleküldür. Bu iki molekül arasındaki yapısal farklar, onların işlevlerini de etkiler. DNA, çift sarmal yapıya sahipken, RNA tek iplikli bir yapıya sahiptir. Ayrıca, DNA'da timin bulunurken, RNA'da bunun yerine urasil bulunur. DNA, deoksiriboz şekerini içerirken, RNA riboz şekerini içerir. Bu yapısal farklılıklar, her iki molekülün fonksiyonlarının da farklı olmasına yol açar. DNA ve RNA'nın yapısal farklarını dikkate alarak, aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru bir şekilde her iki molekülün temel farklarını açıklar?

Protein sentezi, DNA'daki genetik bilginin RNA aracılığıyla ribozomlara taşınarak proteinlere dönüşmesi sürecidir. mRNA (mesajcı RNA), genetik bilgiyi taşıyan bir şablon olarak ribozomlara gelir. tRNA (taşıyıcı RNA), amino asitleri ribozoma taşır ve doğru sırayla dizilmesini sağlar. Bu süreç, hücresel işlevlerin düzgün bir şekilde gerçekleşmesini sağlar. RNA'nın protein sentezindeki rolü ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

Genetik şifre, DNA'daki baz sırasına göre belirlenir ve bu bilgi mRNA'ya aktarılır. mRNA, ribozoma gelir ve burada genetik bilginin amino asit dizisine çevrilmesini sağlar. tRNA, amino asitleri ribozoma getirerek doğru sırada dizilmesini sağlar. Bu süreç, genetik bilginin doğru bir şekilde proteine dönüştürülmesini sağlar. Genetik şifrenin mRNA'ya aktarılması sürecinde hangi enzim görev alır?

DNA replikasyonu sırasında, DNA çift sarmal yapıdan ayrılır ve yeni zincirler sentezlenir. Bu süreçte RNA primerleri kullanılır ve DNA polimeraz enzimi yeni iplikleri sentezler. RNA primerleri, yeni zincirlerin sentezini başlatan kısa RNA dizileridir. DNA replikasyonunda, RNA primerinin rolü nedir?

DNA, genetik bilgiyi depolayan ve hücrelere bu bilgiyi aktaran bir moleküldür. RNA ise bu bilgiyi ribozomlara taşıyarak protein sentezinde görev alır. mRNA, genetik bilgiyi taşırken, tRNA amino asitleri taşıyarak doğru sırayla protein yapısını oluşturur. DNA ve RNA arasındaki fonksiyonel farklarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

DNA'nın başlıca görevi nedir?

Bir nükleotit, hangi üç bileşenden oluşur?

mRNA, tRNA ve rRNA çeşitleri hangi molekül türüne aittir?

mRNA, hücredeki protein sentezinde önemli bir rol oynar. mRNA, DNA'dan aldığı genetik bilgiyi ribozomlara taşır ve burada doğru amino asit dizisinin oluşmasını sağlar. Ribozomda, mRNA’daki kodonlar, tRNA'daki antikodonlar ile eşleşir ve doğru amino asitler sıralanarak protein sentezi yapılır. Aşağıdakilerden hangisi, mRNA'nın protein sentezindeki rolünü doğru bir şekilde açıklamaktadır?

tRNA (taşıyıcı RNA), protein sentezi sürecinde doğru amino asitleri ribozoma taşıyan ve mRNA'daki kodonlar ile eşleşen antikodonlar içeren bir moleküldür. Bu süreç, protein sentezinin doğru şekilde gerçekleşmesini sağlar. tRNA'nın görevine ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

rRNA (ribozomal RNA), ribozomların yapısal bileşenlerinden biridir ve protein sentezi sırasında önemli bir rol oynar. rRNA, ribozomun temel yapı taşıdır ve protein sentezini katalizler. Aşağıdaki ifadelerden hangisi, rRNA'nın protein sentezindeki rolünü doğru bir şekilde açıklar?

Genetik materyalin organizasyonu, hücredeki genetik bilgiyi taşıyan DNA molekülünün kromozomlar içinde düzenlenmesiyle sağlanır. DNA, nükleotitlerden oluşan uzun zincirlerden meydana gelir. Bu zincirler, kromozomlar içinde sıkıca paketlenir. Kromozomlar, hücre bölünmesi sırasında genetik bilgiyi doğru bir şekilde aktarır. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi, genetik materyalin organizasyonunda parça-bütün ilişkisini doğru bir şekilde açıklar?

Genler, DNA üzerinde bulunan belirli bölgelerdir ve her biri organizmanın özelliklerini belirleyen talimatları içerir. DNA, genetik bilgiyi taşıyan bir moleküldür ve bu bilgi genler aracılığıyla hücrelere aktarılır. Genetik bilgiyi taşıyan DNA, genler aracılığıyla proteinlerin üretimini kontrol eder. DNA ve genler arasındaki ilişkiyi doğru şekilde açıklayan ifade hangisidir?

Nükleotitler, genetik materyalin yapı taşlarıdır ve DNA molekülünün oluşturulmasında rol oynar. DNA, nükleotitlerin birleşmesiyle oluşur ve genetik bilgiyi taşır. DNA, daha sonra kromozomlar içinde sıkıca paketlenir. Kromozomlar, hücre bölünmesi sırasında genetik bilgiyi doğru bir şekilde aktarır. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi, genetik materyalin organizasyonunu doğru bir şekilde modellemektedir?

DNA çift sarmal yapısında bulunan azotlu baz çiftleri arasında, adenin (A) ve timin (T), sitozin (C) ve guanin (G) olmak üzere dört farklı baz bulunmaktadır. Adenin ve Timin arasındaki bağlar iki hidrojen bağı içerirken, sitozin ve guanin arasındaki bağlar üç hidrojen bağı içerir. Bu fark, DNA'nın stabilitesini etkileyen önemli bir faktördür. GC içeriği yüksek olan DNA bölgeleri, çevresel etkilere karşı daha fazla direnç gösterir. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi, GC bağlarının DNA'nın stabilitesine olan katkısını doğru bir şekilde açıklar?

Bir DNA molekülünde, toplam 1000 baz çiftinden 400'ü A-T bağları ve geri kalan kısmı G-C bağlarıdır. Adenin (A) ve Timin (T) arasındaki bağda iki hidrojen bağı, Sitozin (C) ve Guanin (G) arasındaki bağda ise üç hidrojen bağı bulunmaktadır. Bu DNA molekülündeki toplam hidrojen bağı sayısı nedir?